Kythuatdanhbai – Đầu giờ chiều ngày 06/01 theo giờ địa phương (rạng sáng 07/01 giờ Hà Nội), trong lúc diễn ra cuộc họp Quốc hội về kết quả cuộc bầu cử tổng thống Mỹ để chứng nhận chiến của Joe Biden, hàng ngàn người biểu tình ủng hộ Trump đã đạp đổ rào chắn bên ngoài và tràn vào Điện Capitol.
Bầu cử tổng thống Mỹ hay biểu tình bạo lực?
Một phụ nữ đã bị lực lượng hành pháp bắn bên trong tòa nhà và tử vong tại bệnh viện, một số người bị thương. Ít nhất một thiết bị nổ được phát hiện. Một người mặc quần jean và đội mũ lưỡi trai đứng gác chân lên bàn của Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi khi một số người leo lên khu vực được thiết lập để phục vụ lễ nhậm chức của Biden ngày 20/1, cầm biểu ngữ: “Chúng tôi, người dân sẽ khiến Washington phải quỳ xuống. Chúng tôi có sức mạnh“.
“Sự kiện này sẽ được lưu vào sử sách“, Sonya Fitzgerald, người ủng hộ Trump 43 tuổi từ Florida, nói trên bậc thềm Điện Capitol. Một số cửa sổ bị đập vỡ, lực lượng an ninh đã sử dụng hơi cay khi cố gắng giải tán đám đông.
Cuộc hỗn chiến đã làm gián đoạn cuộc họp chứng nhận kết quả bầu cử của quốc hội. Được biết, các phiếu bầu của đại cử tri đã được thu về an toàn trước khi người biểu tình xông vào phòng họp.
Lầu Năm Góc đã huy động khoảng 1.100 thành viên Vệ binh Quốc gia Đặc khu Columbia để hỗ trợ thực thi pháp luật tại Điện Capitol.
Các thượng nghị sĩ đã được sơ tán kịp thời, một số hạ nghị sĩ khác tweet rằng họ đang trú ẩn trong văn phòng của mình.
Biden đưa ra yêu cầu đối với Trump sau cuộc bạo loạn
Tổng thống đắc cử trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ – Biden gọi đây là một “cuộc nổi loạn” và yêu cầu Trump ngay lập tức lên truyền hình quốc gia kêu gọi những người ủng hộ ông ngưng bao vây Điện Capitol. “Nền dân chủ của chúng ta đang chịu sự tấn công chưa từng có”, Biden phát biểu tại bang Delaware.
“Những cảnh hỗn loạn tại Điện Capitol không phản ánh một nước Mỹ thực sự”, ông nói thêm. “Đây không phải là bất đồng chính kiến. Đây là rối loạn, hỗn loạn và gần như là nổi loạn. Nó phải kết thúc ngay bây giờ”.
Thị trưởng Washington Muriel Bowser ra lệnh giới nghiêm toàn thành phố từ 18h ngày 6/1 (6h sáng 7/1 giờ Hà Nội) đến 6h sáng hôm sau. Đám đông bắt đầu giải tán sau khi lệnh giới nghiêm có hiệu lực. “Tôi chưa thấy bất cứ điều gì như thế này kể từ khi tôi được triển khai tới Iraq”, Mike Gallagher, nhà lập pháp Cộng hòa từng là quân nhân, nói.
Tổng thống Trump lên tiếng khi người ủng hộ tràn vào Quốc hội Mỹ
Trong cuộc mít tinh bên ngoài Nhà Trắng vài giờ trước đó, Tổng thống Trump đã nhấn mạnh “không bao giờ nhận thua” và kêu gọi người ủng hộ tuần hành đến Điện Capitol. Nhưng sau khi hỗn loạn xảy ra, Trump đăng video trên Twitter kêu gọi người ủng hộ rời đi. “Chúng ta phải có sự yên bình. Vì vậy, hãy về nhà. Chúng tôi yêu các bạn, các bạn rất đặc biệt”, ông nói.
Sau vụ người biểu tình xông vào nhà Quốc hội Mỹ khi lưỡng viện họp kiểm phiếu đại cử tri xác nhận kết quả bầu cử tổng thống Mỹ 2020, Tổng thống Donald Trump phát hành đoạn video kêu gọi những người ủng hộ ông “trở về nhà”.
Trong video được công bố vài giờ sau khi Tổng thống Donald Trump phát biểu trước đám đông người ủng hộ tập trung ở Ellipse gần Nhà Trắng, Tổng thống Trump nói: “Chúng tôi yêu các bạn. Các bạn rất đặc biệt“. Đoạn video dài một phút, được ghi lại từ Vườn Hồng của Nhà Trắng, theo CNN.
Ông khẳng định “Tôi hiểu nỗi đau của các bạn, các bạn đang bị tổn thương.“, ông Donald Trump kêu gọi: “Nhưng các bạn phải về nhà ngay bây giờ. Chúng ta phải có hòa bình. Chúng ta phải có luật pháp và trật tự“.
Trên Twitter, Tổng thống Donald Trump cũng có nhiều tweet về vụ người ủng hộ xông vào nhà Quốc hội Mỹ. “Hãy hỗ trợ cảnh sát Capitol và lực lượng thực thi pháp luật của chúng ta. Họ thực sự đứng về phía đất nước của chúng ta. Hãy giữ hòa bình” – ông Trump viết.
“Tôi đang đề nghị mọi người ở điện Capitol Mỹ hãy giữ hòa bình. Không bạo lực! Hãy nhớ rằng, chúng ta là đảng của luật pháp và trật tự, hãy tôn trọng pháp luật cũng như những nam giới và nữ giới ở phe màu xanh (tức Đảng Dân chủ). Cảm ơn các bạn!” – Tổng thống Trump chia sẻ trong một bài đăng khác.
Lãnh đạo thế giới lên án biểu tình bạo lực ở quốc hội Mỹ
- Thủ tướng Canada Justin Trudeau cùng ngày cũng bày tỏ sự lo lắng và đau buồn trước các cuộc tấn công ông cho là nhắm vào nền dân chủ Mỹ, quốc gia đồng minh và cũng là láng giềng thân cận nhất của Canada.
“Bạo lực sẽ không bao giờ thành công trong việc đánh bại ý chí của người dân. Nền dân chủ Mỹ phải được duy trì và chắc chắn sẽ như vậy”, Thủ tướng Trudeau nói.
- Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg trong khi đó gọi cảnh tượng diễn ra ở thủ đô Washington ngày 6/1 là “gây sốc”. Ông kêu gọi kết quả của cuộc bầu cử Mỹ phải được tôn trọng.
- Quan chức phụ trách chính sách đối ngoại của EU Josep Borrell Fontelles chỉ trích sự hỗn loạn do người biểu tình Mỹ gây ra là “cuộc tấn công nhằm vào nền dân chủ, các thể chế và pháp quyền Mỹ”.
“Đây không phải nước Mỹ. Kết quả của cuộc bầu cử ngày 3/11 phải được tôn trọng”, Fontelles nhấn mạnh.
- Chủ tịch Ủy ban châu Âu cũng kêu gọi Mỹ phải thực hiện tiến trình chuyển giao quyền lực một cách hòa bình, đồng thời khẳng định Joe Biden đã thắng cử. “Tôi rất mong được làm việc cùng ông ấy với tư cách là Tổng thống kế nhiệm của nước Mỹ”, Leyen nói.
Trong một bức thư gửi cho các đồng nghiệp, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi thông báo các lãnh đạo quốc hội quyết định nối lại cuộc họp vào tối 6/1 (sáng 7/1 giờ Hà Nội) để chứng nhận chiến thắng của Biden.
Quốc hội Mỹ họp lại sau bạo loạn
Nghị sĩ lưỡng đảng tiếp tục kiểm phiếu đại cử tri trong phiên họp chung ngày 6/1, vài giờ sau khi đám đông ủng hộ Tổng thống Donald Trump xông vào Đồi Capitol, khiến một phụ nữ thiệt mạng. Trước khi phiên họp bị gián đoạn, quốc hội chỉ mới kiểm được 12 phiếu đại cử tri trong tổng số 538 phiếu và tất cả đều là phiếu bầu cho Trump.
“Hãy tiếp tục làm việc”, Phó tổng thống Mỹ Mike Pence phát biểu tại quốc hội trước sự hoan nghênh từ thượng nghị sĩ lưỡng đảng. “Gửi đến những người đã tàn phá Đồi Capitol của chúng ta hôm nay: các bạn không thắng. Bạo lực không bao giờ thắng. Tự do chiến thắng”. Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi nói rằng cuộc họp phải kéo dài đến đêm.
Sau khi phiên họp bắt đầu lại, lãnh đạo phe Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell chỉ trích đám đông bạo loạn và tuyên bố quốc hội sẽ chứng nhận người chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2021.
“Chúng tôi sẽ không cúi đầu trước sự vô pháp hay sự đe dọa. Chúng tôi đã trở lại vị trí của mình, chúng tôi sẽ thực hiện nghĩa vụ của mình theo Hiến pháp và vì quốc gia chúng ta. Và chúng tôi sẽ làm điều đó, tối nay”, McConnell nói. “Họ cố phá nền dân chủ của chúng ta, họ đã thất bại. Họ đã thất bại trong nỗ lực cản trở quốc hội”. McConnell kết thúc nhận xét bằng cách tuyên bố quốc hội sẽ chứng nhận “người chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020”.
